نشست ژنو كه به درخواست كشورهای غربی و برای بررسی اوضاع سوریه برگزار شد درحالی به اتمام رسید كه تشتت در اظهارات كشورهای شركت كننده و موضع گیری مقام های سیاسی و رسانه ها باورنكردنی است. رسانه های غربی از پخش كامل جلسه مطبوعاتی وزیر امور خارجه سوریه خودداری كرده و سخنان وی را ناتمام رها كردند.
رسانه هایی همچون رادیو فرانسه، بی بی سی فارسی، رادیو فردا، رادیو رژیم صهیونیستی، تارنمای صدای آمریكا، دویچه وله فارسی و عربی، یورو نیوز، روزنامه الخلیج امارات، شبكه خبری الجزیره، خبرگزاری رویترز این موضوع را در محورهای زیر مورد بررسی قرار دادند.
-كلیات نشست ژنو
-زمان پیاده سازی ابن طرح
-رویكرد قدرت های جهانی با طرح انتقال در سوریه
-اظهارات كلینتون
-اظهارات لاوروف
-قدرت و نفوذ ایران
-امكان برگزاری یك كنفرانس دیگر
**كلیات نشست ژنو
----------------------
صدای آمریكا: اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد كه با هدف پایان دادن به مناقشه خونین بین بشار اسد،رییس جمهوری سوریه و مخالفان او، روز شنبه در ژنو گرد آمدند، شكلی ملایم تر از طرح صلح كوفی عنان را تصویب كردند.
دویچه وله: در این طرح تصریح شده كه عوامل حكومت كنونی در سوریه هم میتوانند در كنار چهرههای برجسته مخالفان سوری در دولت انتقالی كه با هدف تحقق صلح تشكیل میشود، نقش داشته باشند.
رادیو فرانسه گفت: ویژگی نشست ژنو در این زمنیه است كه برخلاف نشستهای گذشته، در این جلسه راجع به محتوای بحران در سوریه، راههای خروج از این بحران مورد بررسی قرار می گیرد.
**زمان پیاده سازی طرح
---------------------------
دویچه وله به نقل از 'كوفی عنان': درباره جدول زمانی پیادهسازی این طرح گفت هنوز زمان دقیق و ضربالاجلی برای آن مشخص نشده و ابتدا باید گفتوگو با دولت و مخالفان در سوریه آغاز شود. او ابراز امیدواری كرد كه با پیشرفتهای محسوس و حصول نتایج مشخص، دولت انتقالی سوریه بتواند حداكثر تا یك سال آینده قدرت را در دست بگیرد.
**رویكرد قدرت های جهانی و ابهام در سرنوشت اسد
----------------------------------------------------------
براساس گزارش آسوشیتدپرس: اختلافات بر سر جمله بندی متن سند نهایی اجلاس ژنو بین روسیه وانگلیس بالا گرفت، سندی كه در آن بر ایجاد یك حكومت انتقالی وحدت ملی با اختیارات كامل تأكید شده بود كه برخی اعضای حكومت بشار اسد و همچنین گروههای معارض و دیگر گروههای سوری را دربر میگرفت. این حكومت انتقالی بر روند نوشتن یك قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات نظارت میكند. طرف غربی این متن را به صورتی تهیه كرده بود كه سرنوشت شخص بشار اسد در آن مشخص نشده بود و به همین خاطر طرف روس با آن مخالفت كرد.
دویچه وله: آمریكا، اروپا و كشورهای عربی میگویند بشار اسد باید از قدرت كنارهگیری كند، ایالات متحده و همپیمانان اروپایی و عرب آن به تاكید میگویند بشار اسد با سركوب و كشتار گسترده مخالفان، نمیتواند نقشی در گذار سیاسی سوریه داشته باشد.
صدای آمریكا: روسیه، متحد دیرینه سوریه، گفته است كه مردم سوریه باید درباره هر راه حلی برای بحران تصمیم بگیرند. چین نیز موضعی مشابه برگزیده است. روسیه تاكید كرده است كه خارجی ها نمی توانند یك راه حل سیاسی را بر سوریه تحمیل كنند.
رادیو فرانسه: توازن قوا در سوریه در حال تغییر است و روسیه نیز بدون تردید به این تغییر در توازن قوا واقف است و به سیاستهای خود در موقع لازم، انعطاف لازم را خواهد داد. روسیه، برخلاف برخی كشورهای غربی و عربی به شدت با تغییر رژیمها به كمك و یا به ابتكار دولتهای غربی مخالف است چرا كه در این صورت روسیه، آخرین پایگاه دریایی خود در مدیترانه و آخرین متحد خود در منطقه را از دست خواهد داد.
الجزیره با اعلام این مطلب كه 'كارگروه سوریه به توافق رسیده اند' در زیر عكس گزارش خود نوشت: كوفی عنان از یك توافق سخن گفت، اما به سرنوشت اسد اشاره ای نكرد.
الجزیره به نقل از عنان: حكومت آینده سوریه شامل برخی اعضای حكومت فعلی و معارضان خواهد بود اما سرنوشت بشار اسد رییس جمهور سوریه همچنان در ابهام است.
روزنامه الخلیج امارات این عنوان را برای گزارش خود بر می گزیند: توافق ژنو، حكومت وحدت ملی در سوریه بدون 'كناره گیری'.
الخلیج به نقل از یانگ جشی وزیر خارجه چین: طرح عنان باید با موافقت همه طرف های سوری و بدون تحمیل خارجی به انجام برسد.
بخش عربی خبرگزاری آلمانی دویچه وله: حتی كمی پیش از اجلاس ژنو درباره سوریه مسایل خیلی پیچیده به نظر می رسید و قدرت های بزرگ هم به توافقی نهایی نرسیدند. بزرگترین گره موجود در گفت و گوها مساله كناره گیری رییس جمهور سوریه است كه روسیه اصرار دارد نباید آشكارا در توافق قید شود.
خبرگزاری رویترز: سرنوشت اسد در طرح قدرت های جهانی برای برقراری صلح در سوریه مبهم ماند.
**اظهارات كلینتون
--------------------
صدای آمریكا: هیلاری كلینتون وزیر امور خارجه آمریكا تاكید كرد كه اسد نمی تواند بخشی از آینده سوریه باشد. او گفت حالا روسیه و چین وظیفه دارند راه خروج را به اسد نشان دهند.
یورو نیوز: هیلاری كلینتون، وزیر امور خارجه آمریكا با استقبال از ایده تشكیل دولت انتقالی گفت «این دولت باید از قدرت كامل اجرایی برخوردار باشد و با رضایت همه جانبه حاكم شود. دولت انتقالی باید با یك روند كاملا شفاف در قانون اساسی تجدیدنظر كند و یك انتخابات آزادانه و چند حزبی را سازماندهی كند.»
دویچه وله به نقل از كلینتون در گفتگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس: 'باید این توهم را برطرف كنیم كه بشار اسد با دستان آغشته به خون میتواند در قدرت بماند.'
كلینتون: آمریكا نتایج این نشست را روز جمعه هفته آینده در كنفرانس 'دوستان سوریه' در پاریس ارایه خواهد كرد. یافتن راههایی برای كمكرسانی به شهرهای آسیبدیده و شهروندان سوری و تلاش برای تحقق صلح از جمله موضوعات دستور كار كنفرانس 'دوستان سوریه' در پاریس خواهد بود.
** اظهارات لاوروف
---------------------
صدای آمریكا: سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه پس از دیدار با هیلاری كلینتون در سنت پترزبورگ برای رسیدن به یك فرمول مشترك برای پایان بخشیدن به خونریزی ها: 'شانس خیلی خوبی وجود دارد' كه در گفتگوهای ژنو، طرفین به موضع مشتركی دست یابند. طرح صلح ایجاب نمی كند بشار اسد بركنار شود، و سعی ندارد هیچ نوع روند انتقال را بر مردم سوریه تحمیل كند.
یورو نیوز: وزیر امور خارجه روسیه، از تعیین پیش شرط برای حضور یا عدم حضور افراد خاص در دولت انتقالی انتقاد كرد و گفت: 'در این سند به هیچ پیش شرطی برای آغاز روند انتقال قدرت، گفتگوی ملی و افراد حاضر یا غایب در دولت اشاره ای نشده است.' وی عملا اظهارات كلینتون را رد كرد و آنها را در حد علائق و آرزوهای آمریكا تنزل داد.
**قدرت و نفوذ ایران
---------------------
رادیو فرانسه: 'محمد خزاعی' نمایندۀ جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، از آمادگی كشورش برای استفاده از نفوذ خود در سوریه در راستای حل بحران در این كشور خبر داد. وی از غربی ها و بویژه آمریكا به خاطر ناده گرفتن 'قدرت و نفوذ ایران' انتقاد كرد. این دیپلمات ایرانی مدعی شد كه جمهوری اسلامی ایران می تواند نقش یك 'قهرمان سنگین وزن را در ارتقاء صلح در منطقه' ایفا كند.
رادیو فرانسه به نقل از 'حسین امیر عبداللهیان' معاون وزارت امور خارجه ایران: ایران بارها با صدای بلند اعلام كرده است كه پشتیبان و حمایت از مردم سوریه و آقای بشار اسد، در صدر راهبرد(استراتژی) جمهوری اسلامی ایران در سوریه است. ایران از مردم سوریه، اصلاحات بشار اسد، و از اصل عدم مداخله در امور داخلی سوریه، قویاً پشتیبانی می كند. در همین حال یك كمیته سازمان ملل ایران را به ادامه صدور اسلحه به سوریه و نقض قطعنامه های شورای امنیت متهم كرد.
**امكان برگزاری یك كنفرانس دیگر
--------------------------------------
دویچه وله: روسیه پیشنهاد كرده بود تا در صورت حصول پیشرفت در مذاكرات روز شنبه در ژنو، دور بعدی مذاكرات در مسكو و با حضور نمایندگانی از ایران، سوریه و نیز عربستان برگزار شود، اما زمان خاصی برای نشست بعدی مشخص نشد، اگرچه عنان گفته با توجه به تحولات روزها و هفتههای آینده، هر زمانی كه نیاز باشد نشست اضطراری این گروه تشكیل خواهد شد.
تناقض اظهارات كشورهای شركت كننده نشان می دهد كه آمریكایی ها تنها به اصل ادامه فشارهای سیاسی برای گسیخته نشدن روند ناآرامی ها در سوریه می اندیشند تا با حفظ وضعیت برزخ گونه كنونی به انتظار فرصت های بهتر بمانند.
پژوهش**1673**9241**9123